نویسه جدید وبلاگ
آشنایی با اعجاز قرآن و اقسام آن
قرآن وحي الهي و معجزة پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ است؛ كه در زمان جهل و ظلمت ظهور كرده و نقطه عطفي در تاريخ فرهنگ و علوم، بوده است و تا كنون كه 14 قرن از آن گذشته، بر خلاف علوم و فرهنگ فطري و عقل سليم مطلبي عنوان نكرده است. قرآن براي اين‌كه انسان‌ها را به كمال سعادت برساند يك سلسله قوانين و احكامي را وضع نموده است و در حالي‌كه اين قوانين با هوي و هوس قدرت طلبان و زر اندوزان مطابقت نداشت؛ لذا شروع به شبهه پراكني و اشكال تراشي نسبت به قرآن نمودند و قرآن را يك كتاب معمولي و افسانه پيشينيان تلقي كردند و قرآن در جواب آن‌ها فرمود: «و ان كنتم في ريب ممّا نزّلنا علي عبدنا فأتوا بسورة من مثله...»[1] اگر دربارة آن‌چه بر بندة خود (پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ) نازل كرديم شك و ترديد داريد (دست كم) يك سوره همانند آن بياوريد؛ و گواهان خود را غير خدا فراخوانيد؛ اگر راست مي‌گويد». اين آيه تمام مخالفان را به مبارزه طلبيده است امّا ا ز زمان نزول قرآن تا به حال كسي و گروهي نتوانسته است شبيه قرآن بياورد اين همان اعجاز قرآن است. امّا اين‌كه در قرآن چه اعجازي وجود داشت كه دشمنان سعي در مشابه سازي قرآن داشته‌اند؟ اوّلاً: از صدر اسلام تا كنون مسئله مبارزه فرهنگي با قرآن وجود داشت و تاريخ افراد زيادي را نام مي‌برد كه عليه قرآن، قد علم كردند؛ مانند: الف) «اسود غسي» كه در اواخر عمر پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ به معارضه با قرآن برخاست و دوران ادعاي نبوتش چهار سال بوده است. ب) «عبدالله بن مقفع» از نويسندگان معروف قرن دوّم هجري است و در عصر امام صادق ـ عليه السّلام ـ مي‌زيست و او داعية مبارزه با قرآن را داشت.
ج) «مسيلمة كذاب» در عصر پيامبر ـ صلّي الله عليه و آله ـ در سرزمين «يمامه» ادعاي پيامبري كرد او مدعي بود كه فرشته‌اي براي او وحي مي‌آورد و به زعم خود آياتي را براي مردم مي‌خواند.
افراد ديگري مانند: سجاح، ابوالعلاء معري، احمد بن حسين كوفي، احمد بن عيسي ... معارضه با قرآن نمودند.[2]
ثانياً: اعجاز قرآن محدود به دو خبر غيبي و چند مسئله نجومي نمي‌شود بلكه بحث مفصلي در حد تأليف كتاب را مي‌طلبد.
لذا به كتاب‌هاي كه در آخر اين پاسخ معرفي شده است مراجعه كنيد. امّا چرا مخالفان تلاش مي‌كنند تا شبيه قرآن نوشته شود؟ اوّلاً به‌خاطر اين است كه با شبيه سازي قرآن، بفهمانند كه قرآن وحي الهي نيست بلكه نوشته بشري همچون رسول الله ـ صلّي الله عليه و آله ـ است و بشر هم در نوشتن، دچار اشتباه و خطا مي‌شود و طبق فرهنگ و دانش زمان خود مي‌نويسد و قرآن هم خطا پذير است. ثانياً: تلاش مي‌كنند تا اين مطلب را القاء كنند كه قرآن براي مردمان ابتدائي آمده است امّا در عصر حاضر كه عصر تمدن و صنعت است كاربرد عملي ندارد.
ثالثاً: قوانين قرآن بر اساس حاكم شدن عدالت در جامعه و نفي سلطه‌گرايي و تبعيض و فساد و... پايه‌ريزي شده است و با انگيزة قدرت طلبان و سوءاستفاده كنندگان سازگاري ندارد و لذا هميشه سعي مي‌كنند تا شبيه قرآن را بياورند و قداست قرآن را زير سؤال ببرند. تا خودشان آزادانه به اهدافشان برسند.
امّا دربارة اعجاز قرآن، بايد گفته شود همين كه در طول 14 قرن كسي نتوانسته است همچون سوره‌اي از قرآن را بياورد؛ بزرگترين معجزه است. در قرآن هزاران اعجاز نهفته است اعم از:
الف: فصاحت و بلاغت: حضرت علي ـ عليه السّلام ـ مي‌فرمايد: «كثرت تكرار و شنيدن پي‌درپي، هرگز آن را كهنه نمي‌كند.»[3]
ب: اعجاز قرآن از نظر معارف الهي: معارف قرآن، هيچ مبالغه‌اي وجود ندارد و همه مطابق با عقل سليم و فطرت بشر است.
ج: اعجاز قرآن از نظر تاريخ: بيان كيفيت خلقت حضرت آدم ـ عليه السّلام ـ (سورة بقره، آية 30) ملاقات حضرت ابراهيم با فرشتگان، (سورة هود، آية 69) سرچشمه اختلاف زبان‌ها، (سورة روم، آية 22) گوساله پرستي بني‌اسرائيل، (سورة طه، آية 96 ـ 85) و ساير موارد.
د: اعجاز از نظر وضع قوانين: اعم از گستردگي قوانين (سورة حجرات،آية 10)، عدالت اجتماعي (سورة حديد، آية52)، روابط اجتماعي (سورة مائده، آية 1)، مسائل دفاعي (سورة انفال، آية 60) و...
هـ : عدم تضاد و اختلاف در آيات قرآن. (سورة نساء، آية 82).
و: علوم روز و اكتشافات علمي:[4] ما براي اختصار چند نمونه را ذكر مي‌كنيم.
1ـ حركت زمين: آيات متعدّدي در قرآن كريم با تعابير «فراشاً»[5]، «مهداً»،[6] «قراراً»،[7] «مهاداً»[8] و ... به حركت آرام و منظم زمين اشاره دارد. دانشمندان نيز حركت انتقالي زمين به دور خورشيد را كه با سرعت زيادي (در هر ثانيه 20 و در هر دقيقه «1200» كيلو متر در حركت است را تصديق مي‌كنند.[9]
2ـ جاذبه عمومي در عالم هستي: آيه: «الله الذي رفع السموات بغير عمدٍ ترونها»[10] «خدا همان كسي است كه آسمان‌ها را بدون ستون‌هايي كه ببينند برافراشت» دانشمندان از اين آيه، جاذبه عمومي را در فضاء استفاده مي‌كنند.[11]
3ـ كروي بودن زمين: آية «مشارق الارض و مغاربها»،[12] «رب المشرقين و رب المغربين»[13] از اين آيات، كروي بودن زمين استفاده مي‌شود.[14]
4ـ اكسيژن در جو زمين: آيه: «من يرد ان يضله يجعله صدره ضيقاً حرجاً كانّما يصعد في السماء»[15] «آن كس را كه خدا بخواهد گمراه كند سينهاش را آن چنان تنگ مي‌كند كه گويا مي‌خواهد به آسمان بالا برود».
قرآن حالت افرادي را كه گمراه شده‌اند و ايمان نمي‌آورند؛ بالا رفتن به آسمان تشبيه مي‌كند. اين تشبيه به يك نكته علمي اشاره دارد كه انسان هرچه به طرف آسمان بالا رود اكسيژن كمتري يافت مي‌شود و به زحمت نفس مي‌كشند و امروزه نيز با علم مطابقت دارد.[16]
5ـ زوجيت در گياهان:[17] پيدايش شير در جانوران،[18] زندگي زنبور عسل و فوايد آن، فوايد خرما، طريقه رشد جنين،[19] حرمت گوشت خوك، مردار، خون، خمر،...[20] و هزاران معجزات علمي و بلاغي و نظم و نثر آيات، انگشت تعجب را بر دهان هر منصف محقق گذاشته است و منطبق با تكنولوژي و آزمايشات تجربي امروز است. اميدواريم روزي فرا رسد كه حقايق و معجزات قرآن آشكارتر گردد.[21]
[1] . سورة بقره آية 23.
[2] . پيام قرآن، حضرت آيت‌الله مكارم شيرازي (انتشارات نسل جوان، چ 2، قم، 1374) ج 8، ص 112. 104.
[3] . نهج‌البلاغه، خطبة 156.
[4] . پيام قرآن، همان، ص 311 ـ 113.
[5] . سورة بقره، آية 22.
[6] . سورة طه، آية 53.
[7] . سورة نمل، آية 6.
[8] . سورة نباء، آية 6.
[9] . پيام قرآن، حضرت آيت الله مكارم شيرازي، (قم: انتشارات نسل جوان، چ 1، 1373) ج 8، ص 156.
[10] . سورة رعد، آية 2.
[11] . تفسير علمي قرآن، ناصر رفيعي محمدي، (تهران: فرهنگ گستر، چ پ، 1379) ج 2، ص 250.
[12] . سورة اعراف، آية 151.
[13] . سورة الرحمان، آية 17.
[14] . سيّد ابوالقاسم خويي، البيان، (بيروت: دار الزهراء، 1987 م) ص 133.
[15] . سورة انعام، آية 125.
[16] . احمد مصطفي مراغي، تفسير مراغي، (بيروت: دار احياء التراث العربي) ج 8، ص 25.
[17] . سورة لقمان، آية 10.
[18] . سورة نمل، آية 66.
[19] . سورة مؤمنين، آية 14ـ 12.
[20] . سورة فاطر، آية 12.
[21] . درآمدي بر تفسير علمي قرآن، محمدعلي رضايي اصفهاني، انتشارات اسوه، ر.ك: اولين دانشگاه آخرين پيامبر، رضا پاك‌نژاد، انتشارات مكتب اسلامي.
